ONTWIKKELINGSHULP MAAKTE MALI KAPOT
Ontwikkelingshulp stimuleert corruptie, omdat donoren niet goed controleren of hun geld op de juiste plaats terecht komt. De crisis in Mali, waar al-Qaida vorig jaar de helft van het land bezette, was een indirect gevolg. Militair ingrijpen door Frankrijk vormt een tijdelijke oplossing. Na de presidentsverkiezingen van afgelopen zomer is het hele circus opnieuw begonnen. lees het hele verhaal…
16 oktober 2013
__________________________________________________________
LIBERALEN HEBBEN IN LIBIË WEINIG MACHT
Smachtend naar positief nieuws over de Arabische Lente verliezen westerse commentatoren de realiteit uit het oog. Na de verkiezingsoverwinningen van de Moslimbroederschap in Tunesië en Egypte ontvouwt zich in Libië een ander scenario, luidde de boodschap na de vermeende liberale verkiezingsoverwinning van 7 juli. De werkelijkheid is anders. Niet liberalen maar fundamentalisten hebben de verkiezingen gewonnen. lees het hele verhaal…
24 augustus 2012
__________________________________________________________
SHELL ZIT ZO FOUT NOG NIET IN NIGERIA
Het rapport van de Verenigde Naties over olievervuiling in Nigeria leidde vorige week tot voorspelbare reacties. ‘Het bewijs dat Shell een verschrikkelijke impact heeft gehad in Nigeria’, aldus Audrey Gaughran van Amnesty International in een persverklaring. De SP roept het kabinet op de Brits–Nederlandse oliemaatschappij ter verantwoording te roepen. Alsof de critici van Shell het rapport helemaal niet gelezen hebben. lees het hele verhaal…
13 augustus 2011
_________________________________________________________
ROL ISLAMISTEN IN LIBIË GEBAGATELLISEERD
De opstand in Libië verschilt sterk van die in Egypte en Tunesië. Terwijl de demonstraties tegen Hosni Mubarak en Zine al Abidine Ben Ali min of meer spontaan begonnen, zijn er sterke aanwijzingen dat in Libië fundamentalisten een leidende rol spelen. Deskundigen die beweren dat de politieke islam in Noord-Afrika geen gevaar vormt, zijn slecht geïnformeerd of laten de wens de vader van de gedachte zijn. Talloze zaken in Libië zouden hen aan het denken moeten zetten. lees het hele verhaal…
19 april 2011
_________________________________________________________
SMEERGELD IS SOMS ONONTKOOMBAAR
Nederlanders die onder alle omstandigheden tegen smeergeld zijn, zouden eens een week lang per auto door Nigeria moeten rijden. Benieuwd hoe ze er daarna over denken. lees het hele verhaal…
27 oktober 2010
_________________________________________________________
MILIEUDEFENSIE NET ZO FOUT ALS SHELL
Opnieuw voert Milieudefensie campagne tegen Shell in Nigeria, dit keer omdat de oliemaatschappij gas affakkelt in het West-Afrikaanse land. Wat de milieu-organisatie niet meldt, is dat er uit veiligheidsoogpunt soms goede redenen zijn om af te fakkelen. In de huidige publiciteitscampagne is vreemd genoeg geen enkele aandacht voor dit veiligheidsargument. Mensen worden op een twijfelachtige manier tegen Shell opgezet. lees het hele verhaal…
27 mei 2010
_________________________________________________________
De kritiek op de villa van prins Willem-Alexander in Mozambique is misplaatst. Investeren in Afrika is pionierswerk, dat bijna per definitie rommelig verloopt. Een aantal negatieve bijeffecten – fraude, een vermeend schietincident, een niet-onafhankelijke toezichthouder – mag voor de kroonprins geen reden zijn het project te staken. lees het hele verhaal…
5 november 2009
_________________________________________________________
Voor NRC Handelsblad schreef ik eind juli een stuk over maatschappelijke organisaties in Afrika. Het was een ingekorte versie van een langer stuk over het vaak geringe enthousiasme van Afrikanen over ontwikkelingsprojecten. Soms delen hulpverleners zelfs geld uit om mensen mee te laten doen. Geen wonder dat veel projecten mislukken. lees het hele verhaal…
24 augustus 2009
_________________________________________________________
ECONOMIE AFRIKA GROEIT ONDANKS CRISIS
Samen met Roman Baatenburg de Jong, correspondent in Nairobi, schreef ik een opiniestuk voor het blad IS over de misplaatste doemscenarios die westerse regeringsleiders en donoren schetsen over de gevolgen van de internationale financiële crisis voor Afrika. Corruptie en wanbeleid zijn in Afrika nog altijd een veel grotere belemmering voor economische ontwikkeling dan teruglopende internationale handel en stagnerende ontwikkelingshulp. lees het hele verhaal…
5 mei 2009
________________________________________________________
LET OP MAROKKO
Tijd voor een update over beleggen in Afrika, waar ik een jaar geleden zo enthousiast over was. Hoewel alle financiële instellingen voorspellen dat Afrikaanse economieën dit jaar in tegenstelling tot die in het Westen zullen blijven groeien, zijn de beurzen in de meeste Afrikaanse landen net zo hard gekelderd als elders in de wereld. Positieve uitzondering is Marokko. lees het hele verhaal…
2 maart 2009
________________________________________________________
AFRO-PESSIMISME
Afro-pessimisme is wijdverbreid in de westerse wereld. Het instituut Social Watch publiceerde eind vorig jaar een rapport met de voorspelling dat Afrika nog tweehonderd jaar zal lijden onder extreme armoede. Volgens Social Watch is het tij alleen te keren door omvangrijke westerse steun. Helaas wortelt Afro-pessimise vaak meer in onderbuikgevoelens dan in wetenschappelijk onderzoek. lees het hele verhaal…
19 januari 2009
________________________________________________________
AFRIKAANSE TOESTANDEN
Een paar maanden geleden verscheen van Marcia Luyten Ziende blind in de sauna. Hoe onze politiek, economie en cultuur Afrikaanse trekken krijgen. Helaas is het een nogal saai boek met veel interessantdoenerij, maar Luyten kaart wel een goed punt aan. Want in Nederland – en andere westerse landen – gaat bestuurlijk zo veel mis dat je soms gerust van Afrikaanse toestanden kunt spreken. lees het hele verhaal…
19 december 2008
________________________________________________________
STOP MET GRATIS HULP
Veel ontwikkelingshulp mislukt omdat Afrikanen er weinig behoefte aan hebben. Als we mensen in arme landen vragen om te betalen voor onze steun – geheel of gedeeltelijk – wordt veel sneller duidelijk of ze ook echt geloven in het project dat een westerse organisatie wil helpen uitvoeren. Met andere woorden: hulp wordt effectiever door het te gieten in een commercieel model. lees het hele verhaal…
20 november 2008
________________________________________________________
SHELL IN NIGERIA
Shell krijgt het verwijt in Nigeria het milieu ernstig te vervuilen, waardoor de lokale bevolking in opstand komt. In werkelijkheid maken de meeste Nigerianen zich helemaal niet druk om het milieu. De echte oorzaak is woede over corrupte regeringsfunctionarissen, die geld uit de olie-export in eigen zak steken. De onhandige reactie van Shell wakkerde het geweld aan. lees het hele verhaal…
24 oktober 2008
________________________________________________________
HOEZO NGO?
Nederlandse hulporganisaties in Afrika – zoals Oxfam Novib en Cordaid – beweren bijna allemaal dat ze onafhankelijk en neutraal zijn. Ze noemen zichzelf ngo’s (niet gouvernementele organisaties), waarmee ze aangeven dat ze niks met regeringen of politieke partijen te maken hebben. De werkelijkheid is anders. Veel grote hulporganisaties zijn zowel financieel als beleidsmatig sterk afhankelijk van de Nederlandse overheid. De benaming ngo is daarom misplaatst en misleidend. lees het hele verhaal…
19 september 2008
________________________________________________________
GROENE REVOLUTIE
De stijgende voedselprijzen veroorzaken internationaal bezorgdheid. Met name in Afrika dreigt een ramp, zo hoor ik om me heen. VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon roept op tot een ‘groene revolutie’, om de landbouw in Afrika een nieuwe impuls te geven. Wat veel betrokkenen negeren, is dat die groene revolutie al in volle gang is. Sinds 1985 is de agrarische productie in een flink aantal Afrikaanse landen verdubbeld. Zo slecht gaat het dus niet. Opnieuw wordt ellende aangedikt om geld op te halen. lees het hele verhaal…
18 juli 2008
________________________________________________________
GOEDE HULP
Door mijn kritiek op de westerse hulp aan Afrika, is misschien de indruk ontstaan dat ik tegen elk project ben om armoede te bestrijden. Als dat zo is, is dat een misverstand. Bij ontwikkelingshulp en noodhulp aan Afrika gaat veel mis, maar we hoeven er niet mee op te houden. Als je goed nadenkt over het project waarmee je bezig bent, kan het soms echt wel zin hebben. Een voorbeeld van goede hulp is het werk van de Eden Foundation, die ik in mei opzocht in Niger. lees het hele verhaal…
5 juni 2008
________________________________________________________
BELEGGEN IN AFRIKA
Beleggen in Afrika is de beste vorm van ontwikkelingshulp. En beleggers zelf worden er ook beter van. Sinds vandaag ben ik daarom eigenaar van 150 aandelen Intereffekt Emerging Africa. De 3000 euro die ik inlegde, gaat het fonds beleggen in beursgenoteerde bedrijven in onder meer Nigeria, Algerije en Kenia. Ik ben benieuwd. Haal ik een rendement van 50 procent per jaar, zoals sommige Afrika-fondsen in 2007, of zijn de hoogtijdagen voor de Afrikaanse economiën alweer voorbij? lees het hele verhaal…
9 april 2008
________________________________________________________
RIJKE ONTWIKKELINGSWERKERS
De salarissen van ontwikkelingwerkers kunnen flink omlaag. Eveline Herfkens had bij het bevolkingsfonds van de Verenigde Naties een bruto maandsalaris van meer dan 7.000 euro. Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling, ontvangt ongeveer 6000 euro. Om het jargon van de hulpindustie te gebruiken: door te hoge salarissen voor het eigen personeel sterven in Afrika kinderen die anders gered hadden kunnen worden. lees het hele verhaal…
3 maart 2008
________________________________________________________
DEMOCRATIE IN AFRIKA
Na de stammentwisten rond de jaarwisseling in Kenia beweerden sommige commentatoren dat democratie onverenigbaar is met Afrikaanse tribale structuren. In de Volkskrant verwoordde Amanda Kluveld deze gedachte, Trouw correspondent Roman Baatenburg de Jong riep haar na. In de Britse Daily Telegraph was een soortgelijk geluid te horen. De loyaliteit aan de eigen etnische groep (of stam) zou democratie onmogelijk maken. Wat een onzin. lees het hele verhaal…
18 januari 2008
_______________________________________________________________________
AFRIKAANSE TIJGERS
In Afrika is steeds minder ellende en rampspoed. Weliswaar woeden er een aantal hardnekkige burgeroorlogen – Congo, Soedan, Somalië – maar op een groot aantal punten gaat het beter. Een van de duidelijkste voorbeelden zijn de economische groeicijfers, die op dit moment in Afrika gemiddeld hoger zijn dan in de Westerse wereld. In navolging van Azië, zo durf ik te beweren, is het nu de beurt aan de Afrikaanse economische tijgers. lees het hele verhaal…
19 december 2007
________________________________________________________
DARFUR
Eerder deze maand was de actie “Tot zover Darfur”, een initiatief van NCRV-coryfee Aart Zeeman, op televisie. Zeeman vindt dat in Nederland te weinig aandacht is voor de oorlog in deze westelijke regio van Soedan. “Tot zover Darfur” zou een objectief journalistiek product worden. Niets was minder waar. Ik keek op 9 november naar de tv-uitzending, die bleek uit te pakken in een eenzijdig reclamepraatje van de samenwerkende hulporganisaties. lees het hele verhaal…
Gerbert van der Aa 